![](/media/lib/474/n-denga-f483ef932eb4b76da2d0279347d0f02a.jpg)
Potężny inhibitor blokuje wirusa dengi, jedno z największych zagrożeń zdrowotnych dla ludzkości
8 października 2021, 11:10W ostatnich dekadach gwałtownie zwiększył się zasięg występowania dengi, wirusowej choroby przenoszonej przez komary. Zagrożona jest nią już połowa ludzkości, a WHO umieściła dengę na liście 10 największych zagrożeń dla ludzkości. Każdego roku zaraża się około 400 mln osób, z czego u ponad 100 mln występują objawy.
![](/media/lib/474/n-fizyka2021-800c13a4fa5e8a7c134f9aaa2ce32fd2.jpg)
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
![](/media/lib/139/n-najdalszagalaktyka-702488a353a5ca1d5f540305010dcb5c.jpg)
Wiemy, dlaczego stare masywne galaktyki przestały tworzyć nowe gwiazdy
24 września 2021, 08:17Naukowcom z University of Massachusetts w Amherst udało się rozwiązać jedną z podstawowych zagadek astronomii, na którą odpowiedzi szukano od lat. Dzięki ich pracy, opublikowanej na łamach Nature, wiemy, dlaczego niektóre z najstarszych i najbardziej masywnych galaktyk bardzo szybko przestały być aktywne i nie pojawiają się w nich już nowe gwiazdy.
![](/media/lib/471/n-pruszcz-1af6f8b293f87bd9a61b1379e66dffb8.jpg)
MAG zaprasza na wystawę „Mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego sprzed dwóch tysięcy lat”
17 września 2021, 13:53Najstarsze ślady działalności człowieka na terenie Pruszcza Gdańskiego pochodzą z neolitu, czyli sprzed kilku tysięcy lat. Jednak największe cmentarzyska na obszarze obecnego miasta funkcjonowały w okresie wpływów rzymskich, około I–IV/V wieku. Dzięki odkryciom archeologów i analizom antropologów wiadomo, jak zmieniało się życie tutejszych ludzi. Teraz tę historię może poznać każdy, kto zwiedzi wystawę w Domu Wiedemanna.
![](/media/lib/471/n-konkrecje-224eff5f208f8f14513660f66d5ecb1b.jpg)
Wysysanie metali z dna morskiego sposobem na uniknięcie kryzysu?
15 września 2021, 10:48Niektóre firmy chcą więc wydobywać metale z dna morskiego. Może nie tyle wydobywać, co wysysać, gdyż pomiędzy Meksykiem a Hawajami na dnie spoczywają grudki zawierające więcej kobaltu i niklu niż wszystkie złoża lądowe. Jednak planom takim sprzeciwia się część naukowców, a w ich ślady idą wielkie światowe koncerny.
![](/media/lib/471/n-wyborjedzenia-6b8d1e4d42f48db2df9e76a13e77045f.jpg)
O nadwadze decyduje nie to, ile jemy, ale to, co jemy
15 września 2021, 09:19Autorzy artykułu opublikowanego w Americal Journal of Clinical Nutrition podważają powszechnie panujące przekonanie, że to nadmierna ilość spożywanego jedzenia prowadzi do otyłości. Ich zdaniem model bilansu energetycznego, zgodnie z którym nadwaga i otyłość pojawiają się, gdy pobieramy więcej energii niż wydatkujemy, zawiera liczne błędy. Proponują stosowanie modelu węglowodanowo-insulinowego, zgodnie z którym nadwagę i otyłość powoduje to, co jemy, a nie ile jemy.
![](/media/lib/471/n-cukrzy-a2ed6a1bc277b0b1ed6d2001ab161f8f.jpg)
Sposób na walkę z cukrzycą? Pozycja stojąca zwiększa wrażliwość na insulinę
13 września 2021, 08:22Działanie insuliny, jednego z kluczowych hormonów metabolizmu węglowodanów, może być zakłócone m.in. przez nadwagę, co prowadzi do zmniejszenia wrażliwości na insulinę i grozi rozwojem cukrzycy typu 2. oraz chorób układu krążenia. Fińscy naukowcy z Uniwersytetu w Turku zauważyli właśnie, że pozycja stojąca jest powiązana ze zwiększeniem wrażliwości na insulinę
![](/media/lib/438/n-hornsund-96299b9d7c7ec464e37b7119b85cf1a1.jpg)
Po wyprawie polarnicy z UŚ zbadają mechanizm odrywania się mas lodu z lodowców
13 września 2021, 05:54Polarnicy z Uniwersytetu Śląskiego zakończyli właśnie kolejną – 56. – wyprawę na Spitsbergen. Na podstawie zebranych danych chcą wskazać różnice w mechanizmie odrywania się mas lodu z lodowców wspartych o dno morza oraz lodowców częściowo pływających.
![](/media/lib/470/n-buty-98d9c3936555c3d0c4800b9ea38454b6.jpg)
Dzięki analizie obuwia można było oszacować, ile wzrostu miał Michał Anioł
7 września 2021, 10:14Analiza 3 butów, które mogły należeć do Michała Anioła, pokazała, że renesansowy artysta nie był zbyt wysoki. Wg naukowców, miał ok. 1,6 m wzrostu. Wyniki uzyskane przez parę badaczy z Forensic Anthropology, Paleopathology, and Bioarchaeology Research Center (FAPAB) ukazały się właśnie w piśmie Anthropologie.
![](/media/lib/466/n-czarnadziura-a0526be188130c73e976aa7c5b74baa3.jpg)
Osobliwości poza czarnymi dziurami? Tak, ale w innych wszechświatach
24 sierpnia 2021, 17:34Czarne dziury, tajemnicze, groźne obiekty, które przechwytują wszystko, co znajdzie się w ich pobliżu. Być może jednak chronią nas przed tym, co kryją w swoim wnętrzu – przed osobliwością. Na to pytanie starają się odpowiedzieć specjaliści zajmujący się hipotezą kosmicznej cenzury.